'Beroofd volgens de regels'

Helaas zijn wij genoodzaakt onderstaande lezing tot nader orde uit te stellen.
Wij zullen u op de hoogte houden via mail en onze website.

zondag 29 maart a.s. om 12.00 uur in de Oude Mariakerk, Nieuwe Markt 35 te Deventer.

Journalist en biograaf Joep Boerboom zal een lezing houden naar aanleiding van zijn boek 'Beroofd volgens de regels', dat onlangs is verschenen. In dit boek vertelt hij het aangrijpende verhaal van de wettelijk geregelde beroving van zeven markante Joodse ondernemers in Deventer tijdens de bezetting. Hun zaken traden, zoals alle Joodse ondernemingen, 'in liquidatie'. Een bewindvoerder verving de oorspronkelijke eigenaar, waarna de zaak werd ontmanteld of doorverkocht. Bureaucratische procedures en speciaal in het leven geroepen instellingen gaven de diefstal een officieel aanzien. Liquidatie betekent ‘wat gedaan wordt bij de opheffing van een bedrijf’, maar is ook een synoniem voor uitroeiing en vernietiging. Beide betekenissen waren hier zonder meer van toepassing: de bedrijven werden opgeheven én hun eigenaren werden uitgeroeid.

In de stapels correspondentie rond de liquidaties werd elke cent verantwoord, maar in de brieven ontbrak iedere verwijzing naar het lot van de oorspronkelijke eigenaren. In 'Beroofd volgens de regels' wordt ook het schrijnende verhaal verteld van hun angst, onderduik, arrestatie en deportatie. De Joodse eigenaren die het overleefden, moesten na de oorlog grote moeite doen om hun bezittingen terug te krijgen en belandden hierbij soms zélf in de beklaagdenbank.

Joep Boerboom onderzocht wie er schuil gingen achter deze operatie. Hoe gingen bewindvoerders, taxateurs, boekhouders en nieuwe eigenaren te werk en wat dreef hen? De auteur dook in de archieven en sprak met nazaten en nabestaanden. De zoektocht leidde soms tot ver voorbij de landsgrenzen. Boerboom, die eerder de biografie van Jan Terlouw en 'Deining in de IJsseldelta' over de bypass bij Kampen schreef, deed zijn speurwerk op verzoek van het Etty Hillesum Centrum.

De zeven verhalen in 'Beroofd volgens de regels', dat wordt uitgebracht door Uitgeverij Verloren, geven een beeld van de verscheidenheid van de Joodse bedrijvigheid in Deventer rond de bezetting. Na de bezetting was er nog maar een kwart over van de circa zeventig Joodse ondernemingen in Deventer. Sommige bedrijven werden na de oorlog door de teruggekeerde eigenaren voortgezet, zoals textielgroothandel Adelaar, boekhandel Stibbe en elastiekfabriek Fortuin. Bij rijwielgroothandel Polak namen anderen het roer over. Dansschool Van Spiegel, veehandel De Lange en slagerij Wed. I. Gosschalk keerden niet terug. Bij de laatste herinnert een naambord nog aan de oude eigenaren.

In het boek verbinden foto's van toen en nu het verleden met het heden. 'Beroofd volgens de regels' combineert familie-, bedrijfs- en oorlogsgeschiedenis en geeft slachtoffers, daders en medeplichtigen van de roof van Joodse bedrijven een gezicht.

Na de lezing kunt u onder begeleiding van deskundige gidsen een wandeling maken langs een aantal Joodse plekken in de binnenstad. Hiervoor dient u vanzelfsprekend goed ter been te zijn.

 

Voorafgaand aan deze lezing zullen wij om 11.30 uur onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering houden.
Ook daarvoor nodigen wij u van harte uit.

De agenda is als volgt.

1. Opening.

2. Notulen van de Algemene Ledenvergadering 2019.

3. Jaarverslag van het bestuur over 2019. Het jaarverslag 2019 zal worden gepubliceerd op onze website

   en in het Deventer Jaarboek 2020.

4. Rekening en verantwoording van het bestuur over 2019.

5. Verslag van de kascontrolecommissie.

6. Verlenen van décharge aan het bestuur over het gevoerde beleid.

7. Benoemen van een nieuwe kascontrolecommissie. De heer N. Boekhout sr. treedt na drie jaar af. Zitting

   blijven houden de heer L.H.C. Kroes (derde jaar) en de heer T. Balsink (tweede jaar). De vergadering

   wordt voorgesteld een derde commissielid aan te wijzen.

8. Bestuurssamenstelling. Henk van Baalen en Ben Monsma treden af als bestuurslid, maar stellen zich

   herkiesbaar. Het bestuur draagt hen voor tot herbenoeming.

9. Vaststellen van de contributie voor 2021. Het bestuur vindt het belangrijk dat de vereniging voor een

   breed publiek toegankelijk is. Om die reden probeert het bestuur de contributie zo laag mogelijk te houden. Tegelijkertijd moet het bestuur ervoor zorgen dat de vereniging financieel gezond is èn blijft, ook bij stijging van de kosten. Het bestuur stelt voor de contributie voor 2021 vast te stellen op het bedrag van € 20,- per huisadres. Voor dit relatief geringe bedrag krijgen de leden zes bijeenkomsten met een lezing, een wandeling of een andere activiteit èn een exemplaar van het Deventer Jaarboek. Tijdens de vergadering zal hierop een toelichting worden gegeven.

10. Rondvraag.

11. Sluiting.
    
     

Coronavirus

Graag wijzen u nog op het volgende. Als bestuur houden wij nauwgezet de ontwikkelingen rondom het coronavirus in de gaten. Wij volgen hierin de aanwijzingen van het RIVM. Op dit moment zien wij hierin geen reden om de bijeenkomst te annuleren of te verzetten. Wel verzoeken wij u vriendelijk doch dringend om niet naar de bijeenkomst te komen als u last hebt van verkoudheid, hoesten of koorts, als u onlangs in een risicogebied bent geweest of als u recent contact hebt gehad met reeds besmette mensen of mensen uit een risicogebied. Zie hiervoor de website van het RIVM, www.rivm.nl.

De situatie en de aanwijzingen van het RIVM kunnen echter veranderen. Ook zou de gemeente maatregelen kunnen treffen die ons tot ingrijpen dwingen. Mochten wij genoodzaakt zijn om de bijeenkomst alsnog te annuleren of te verzetten, dan melden wij dat direct op onze website. Wij vragen u daarom onze website goed in de gaten te houden. Ook zullen wij u in dat geval per e-mail informeren of, als u geen e-mailadres hebt, per post indien dat nog tijdig vóór de bijeenkomst kan. Wij rekenen op uw begrip.

 

 

'Spionage, arrestaties en moord aan de IJssel – Een speurtocht naar het duistere oorlogsverleden van Oxerhof en de activiteiten van het SD-Kommando Deventer. 1943-1945'

Tot slot kondigen wij alvast aan, dat auteur en historisch onderzoeker Huub van Sabben op
zondag 26 april a.s. voor onze vereniging een lezing zal houden naar aanleiding van zijn boek 'Spionage, arrestaties en moord aan de IJssel – Een speurtocht naar het duistere oorlogsverleden van Oxerhof en de activiteiten van het SD-Kommando Deventer. 1943-1945', dat in april zal verschijnen.